Bir fizik hocası ile öğrencisi sınav sorusunda verilen yanıt hakkında anlaşmazlığa düşerler ve tecrübeli öğretmen Calandra’nın hakemliğine başvururlar. Soru şöyledir:
“Bir binanın yüksekliğini bir barometre yardımı ile nasıl bulursunuz?”
Öğrenci de bu soruya yanıt olarak; “Barometreye bir ip bağlar, binanın çatısında aşağı sarkıtır ve barometrenin yere değdiği noktada ipi ölçerim,” yazar.
Tabii ki öğretmenin beklediği yanıt bu olmasa da binanın yüksekliğinin bu yöntemle ölçülebilirliği de ortadadır. Calandra, tartışmayı uzatmamak için öğrencinin hemen o anda soruyu başka bir yanıt ile yanıtlamasını ister. Öğrenci bu kez:
“Ama bir tek yanıt yok ki, pek çok yöntem var,” diye yanıt verir. Calandra, “Peki” der. “Düşünebildiğin kadar yanıt ver o zaman. Ama mümkünse yanıtların en az birinden fizik çalışmış olduğunu anlayalım.”
Öğrencinin ilk yanıtı şöyle olur: “Barometreyi çatıdan aşağı bırakırsınız ve bir kronometre ile kaç salisede yere çarptığını hesaplayıp x=1/2xgxt2 formülü ile yüksekliği bulursunuz.” Beklenen yanıt bu olmasa da yanıt, fizik bilgisi içermektedir.
Öğrenci, yanıtlarını sıralamayı sürdürür: “Güneşli bir günde barometreyi dik tutup gölgesini ölçersiniz ve sonra da binanın gölgesini ölçüp orantıyı barometrenin yüksekliği ile çarparsınız.” Bu yanıt da doğrudur. Öğrencinin üçüncü yanıtı da şu olur:
“Merdivenleri çıkarken duvar boyunca barometrenin yüksekliğini defalarca işaretleyerek çıkar ve işaret sayısı ile barometrenin yüksekliğini çarparsınız.”
Bu da doğrudur ama dördüncü yanıt öğretmenlerin küçük dillerini yutmalarına neden olur. Çünkü yanıttan öğrencinin fiziği çok iyi bildiği anlaşılmaktadır.
“Küçük bir ipe bağladığınız barometreyi önce yerde sonra da çatıda sallar ipin uzunluğu ve sallanma periyodları arasındaki farkla Newton’un g katsayısını hesaplar, iki g katsayısı arasındaki farktan binanın yüksekliğini hesaplayabileceğiniz oranı bulursunuz.”
Söylenecek bir şey kalmamıştır, öğrencinin sınıfı geçtiği açıktır. Öğrenci, yarattığı etki ile gülümser ve der ki: “Ama bence yapılacak en doğru şey kapıcıya gidip barometreyi hediye edip karşılığında binanın yüksekliğini söylemesini istemekten ibarettir.”
Hep beraber gülmeye başladılar. Calandra, hayranlıkla sorar öğrenciye: “Peki, öğretmenin senden beklediği yanıtı da biliyor musun?”
“Evet, çatıda ve yerde hava basıncını ölçerek aradaki farktan hesaplamamız gerekiyor, yazmamı bekliyordu.”
Calandra, merakla şu soruyu sorar: “Peki, madem istenilen yanıtı biliyordun, neden yazmadın?” Öğrenci omuzlarını silkerek şöyle der: “Çünkü dar kafalılıktan bıktım.”
Yaşamı tek bilinmeyenli bir denklem gibi ele almak, altı boş kulağa hoş sloganlarla konuşup, zamana göre kendini geliştirmeyen (genç yaşlı fark etmez), saplantı slogan hükümlere göre yaşamak ve mevzi alıp dayatmaya çalışmak kolaycılığı, hiç kimseyi ve toplumları bir yere götürmez.
Yaşamda soruların pek çoğunun tek bir yanıtı yoktur.
Bu siyaset için de geçerlidir. Sorunların pek çoğunun tek bir yanıtı yoktur. Anayasa, RTÜK, HSK diye aynı konuları tekrar etmekle sorunların tamamı çözülmez. İvedilikle ‘Siyasi Partiler Yasası’ değiştirilmeli ve siyasete atılanların mal varlıkları yedi kuşak ötelerine dağin araştırılmalı; daha sonra da mal varlıklarında çok önemli artışlar varsa; ‘Nereden buldun?’ diye sorulmalıdır.
Sorunları çözmek için sorun yaratmak hiçbir işe yaramaz!..
HAMİŞ: “Cehalet ile bilgisizlik farklı şeylerdir. Bilmeyene anlatırsın öğrenir, ama cahile anlatamazsın, çünkü o zaten biliyordur.”- Octavio Paz
Hoşça kalın, dost kalın!..
