Yıl 1877
Abdülhamit devri.
Baskılar dönemi...
O zamanki Anayasanın(Kanuni Esasi) 12.Maddesi'nde "Basın, kanunlar çerçevesinde serbesttir." yazar.
Fakat padişah, yayınladığı bir sıkıyönetim kararnamesi ile keyfine göre, basına çok ağır yasaklar koyar.
Ev basmak, sürgüne göndermek, gazeteleri sansürleyip kapatmak, basılanları toplatmak, toplantıları, toplanmaları yasaklamak gibi baskılarla, 33 yıl süren ve gittikçe de şiddetlenen bir baskı yönetimi, tahta çıkışından bir yıl sonra böyle başlar.
Bu baskılar, çok canlar yakar ve özellikle aydınlar üzerinde ağır hasara yol açar.
Zamanın ünlü gazetecisi Teodor Kasap, basına yönelik bu baskılara
karşı çıkar.
"Hayal" adındaki mizah dergisinde:
"Hem Anayasanın 12.Madde'sinde 'Basın, kanunlar çerçevesinde serbesttir.' yazar, hem de nedir bu basına bunca baskılar?" diye bir eleştiri yazısı yazar.
Çıkardığı "Hayal" gazetesinde de elleri, kolları ve ayakları bağlı bir "Karagöz" karikatürü yayınlar.
Karikatürde, elleri ayakları bağlı Karagöz'e Hacivat:
"Karagözüm, bu ne hal böyle?" diye sorar.
Karagöz de:
"Öyle işte!
Kanunlar çerçevesinde serbestlik, Hacivatım." diye yanıtlar.
Sonra ne olur?
Padişah Abdülhamit,
bu karikatür için hemen dava açar.
Mahkemeden, derhal çıkan karar:
"Mizah yolu ile eleştiri imasında bulunmak" suçu ile gazeteciyi üç yıl ceza ile hapse atar.
Gazeteci, tam üç yıl içerde yatar.
Ondan 60 yıl sonrasında şair, yazar Sabahattin Ali de içerden:
"Mahpus yata yata biter." diye yazar.
Teodor Kasap'tan 128, Sabahattin Ali'den 68 yıl sonra, 21.Asır'da da yazanlar bugün içerden ya da dışardan yine
"böyle" yazarlar,
"böyle" yatarlar!
