Başlık Mansur Yavaş’a ait. Önünü söyledi ama gerisini getirmedi…
Bir zamanlar Sinop cezaevi çok ünlüydü. Sinop zindanı derlerdi. En “azılı” mahkûmlar yatardı. Ufak tefek suçlular yatmazdı orada. İdamlıklar, müebbetlikler, birde dışarıda olması pek istenmeyen siyasi mahkûmlar kalırdı.
Orada yatmak gerçek hapis yatmak olarak görülürdü. Hatta diğer ceza evelerine Hilton diyerek küçümserlerdi. Işıklar içinde uyusun Ümüt Bali Boğaç isminde bir arkadaşım uzunca bir süre kaldı Sinop’ta. Hapisliği bitip çıkmıştı. Tanıyamamıştım. İğne ipliğe dönmüştü. Veremdi…
“Hücreleri diri diri mezara girmekten farksız.” Demişti. “Bir suçtan.” Altı ay hücre cezası verirler. Ceza bitiminde koğuşa gönderilir. Sakalının ne kadar uzadığına yüzüne gözüne bakmak için doğruca tuvalete gider. Hapishanede tek ayna oradadır. Aynanın karşısına geçer. Şaşırır. “Arkamda başka birisi var sandım. Benden başka kimse yoktu. Kendimi tanıyamamıştım. Hücreye atılırken gardiyanın söylediği söz geldi aklıma. Buradan çıkabilirsen kendini bile tanıyamayacaksın!”Öyle olmuştu, kendimi bile tanıyamamıştım.
Sinop’ta yatmak mahpuslar arasında bir rütbe gibiydi. Oradan başka bir cezaevine nakledilen mahkûm tahliye olmuş gibi sevinirdi…
Onca zulüm, onca işkence, onca adaletsizlikten sonra şimdi müze olarak kullanılıyor Sabahattin Ali’nin Sinop Kalesi…
Dışarıdan gelen deli dalgaların hapishane duvarına vurarak çıkardığı ses dışarıdakileri dinlendirebilir ama, aynı ses içerdekileri, hele bir de hücredeyse çürütür. Romatizma, verem, kalp ağrısı “aldırmayacak.” Gibi değildir…
Her dönemin ünlü bir cezaevi, ünlü bir işkence merkezi vardır. Zaten cezaevlerini ünlü yapan da işkence merkezleridir. Osmanlının son zamanlarında Bekir ağa bölüğü vardı. 1970’li yıllarda “Ziverbey köşkü, Sansaryan han, 12 Eylül 1980’de Diyarbakır, Ankara Mamak cezaevleri vardı. Bu günlerin korkulu rüyası da Silivri ceza ve tutukevi…
Mansur bey diyor ki Silivri’yi kapatalım. Yetmez. Orasını geniş kapsamlı bir hukuk fakültesi yapmalı. Gardiyanından müdürüne kadar; mahkûm hakları, adalet ve demokrasi konularında uygulamalı olarak dersler verilmeli…
